حوزه و ظرفیت روشنفکری
نویسندگان
چکیده
مقاله حاضر بر آن است که تفکر حوزوی به عنوان یک رویکرد معرفتی با اصول و مبانی و مؤلفههای خاص خود واجد ظرفیت روشنفکری است به شرط آنکه روشنفکری را در قالب خاستگاه تاریخی و حصار هویتی عصر روشنگری خلاصه و محصور نکنیم. در مقاله ضمن بر شمردن مؤلفههای پنج گانه تفکر حوزوی از یک سو و ارائه تحلیلی از مقوله روشنفکری به سه مؤلفه عصری بودن، تفکر انتقادی داشتن و تلاش برای ارائه راه حل نسبت به مسائل مهم عصری به عنوان مؤلفههای اساسی روشنفکری تأکید میشود و آنگاه نشان داده میشود که مؤلفههای پنجگانه تفکر حوزوی با روشنفکر بودن در چارچوب مؤلفههای سه گانه مزبور ناسازگاری ندارند. تأکید مقاله بر آن است که گرچه توجه دین و تلاش برای فائق آمدن تفکر دینی بر چالشهای دنیای معاصر وجه همت تمامی پروژههای گوناگون روشنفکری دینی بوده است آنچه مایز اصلی روشنفکری حوزوی از دیگر پروژههای روشنفکری دینی است چارچوب معرفتی خاص حاکم بر روشنفکری حوزوی و راهبرد مواجه آن با چالشهای معرفتی دنیای معاصر است.
منابع مشابه
روشنفکری حوزه ای
این مقاله با در نظر گرفتن معانی عرفی و اصطلاحی مختلفی که برای روشنفکری وجود دارد، به تبیین مفهوم روشنفکری حوزهای پرداخته و فرایند تاریخی و اجتماعی روشنفکری حوزهای را بر اساس معانی مختلفی که این ترکیب پیدا میکند، دنبال میکند. مقاله براساس سه معنا از روشنفکری به سه مفهوم از روشنفکری حوزهای میرسد، و در سه بخش به شناسایی موقعیت تاریخی این سه مفهوم میپردازد.
متن کاملایده روشنفکری و موضع حوزه نجف
از جمله ایدههایی که در صد سال اخیر در دنیای اسلام رخنه کرده، تفکر و یا ایده روشنفکری است که ادعا دارد عقل خودبنیاد بشر، میتواند مشکلات را در عرصه نظر و عمل حل نموده و انسان را از آموزههای ماورایی و وحیانی مستغنی کند، این ایده در میان برخی از دانش آموختگان مسلمان و بعضاً حوزوی، نفوذ کرده و آنان نیز با تکیه بر عقل تجربی و مشاهدات علمی تلاش کردند تا آموزههای دینی و حتی آیات و روایات را تفسیر و ...
متن کاملبررسی ظرفیت روشنفکری دینی متأخر ایران در تحقق تربیت شهروندی مدرن
روشنفکری دینی بهعنوانمحصول رویارویی دین با مدرنیته، یکی از رویکردهای مناقشهانگیز و پرنفوذ چند قرناخیر دنیای اسلام است. این رویکرد در ایران نیز به یکی از مباحث مهم و جنجالبرانگیزمیان اندیشمندان تبدیلشده و جهتگیریهای بعضاً متفاوتی را تجربه کرده است. این جهتگیریهاسبب شده است تا روشنفکری دینی ایران در قالب موجهای متفاوتی نامگذاری گردند.”احیاگری اسلامی“، ”اسلامیسازیدانش“ و ”جریان متأخر“ آن...
متن کاملروشنفکری و سیاست در گذر تاریخ
روشنفکری و سیاست پیوندی تنگاتنگ و دیرینه را با هم یدک میکشند. این مقاله درصدد است تا ضمن باز تعریف مفهوم روشنفکری، ارتباط بین این مفهوم و سیاست را در طول شش دوره از تاریخ تمدن غرب بررسی کند: 1) دوره یونانی ـ رومی (تا سده 5 میلادی)، 2) مسیحیت دوره اول از سده 5 تا سده 11 میلادی، 3) مسیحیت دوره دوم از سده 11 تا سده 16 میلادی، 4) از ظهور دولت – ملت ها تا ...
متن کاملروشنفکری دینی، دین و تیپولوژی روشنفکری (چالش سنت و مدرنیته در قرن 19 ایران)
This article has no abstract.
متن کاملروشنفکری در تصوف
روشنفکری سبب ظهور مذاهب و مکاتبی شد که به بشری کردن امور سخت پایبند بودند؛ به گونه ای که احکام انسانی را به جای احکام الهی قرار می دادند و تفسیر تازه ای از دین ارائه می کردند و روشنفکران در آن با ذهن فاعلی خویش، عمل روشنفکری را درمورد دین انجام می دادند. بررسی برخی از جریانهای تصوف نشان میدهند که آنچه به عنوان جریان روشنفکری غربی و روشنفکری دینی معاصر میشناسیم، قبل از غرب و ایران معاصر، در تص...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسیناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
ISSN
دوره 11
شماره شماره چهل و چهارم - زمستان 87 2009
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023